ஜாபிர் பின் அப்துல்லாஹ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
அல்-கந்தக் (அகழ் யுத்தம்) அன்று, உமர் பின் அல்-கத்தாப் (ரழி) அவர்கள் சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு குறைஷி நிராகரிப்பாளர்களை சபித்தவர்களாக வந்து, "அல்லாஹ்வின் தூதரே, சூரியன் அஸ்தமிக்கும் வரை என்னால் அஸர் தொழுகையை நிறைவேற்ற முடியவில்லை" என்று கூறினார்கள். நபி (ஸல்) அவர்கள், "அல்லாஹ்வின் மீது சத்தியமாக! நானும் கூட தொழவில்லை" என்று கூறினார்கள். எனவே நாங்கள் புத்ஹான் பக்கம் திரும்பினோம், நபி (ஸல்) அவர்கள் உளூ செய்தார்கள், நாங்களும் உளூ செய்தோம், மேலும் சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு அஸர் தொழுகையை நிறைவேற்றினோம், பிறகு அவர்கள் மஃரிப் தொழுகையை நிறைவேற்றினார்கள்.
حَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ، قَالَ حَدَّثَنَا شَيْبَانُ، عَنْ يَحْيَى، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ، يَقُولُ أَخْبَرَنَا جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم جَاءَهُ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ يَوْمَ الْخَنْدَقِ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَاللَّهِ مَا كِدْتُ أَنْ أُصَلِّيَ حَتَّى كَادَتِ الشَّمْسُ تَغْرُبُ، وَذَلِكَ بَعْدَ مَا أَفْطَرَ الصَّائِمُ. فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم وَاللَّهِ مَا صَلَّيْتُهَا فَنَزَلَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم إِلَى بُطْحَانَ وَأَنَا مَعَهُ فَتَوَضَّأَ ثُمَّ صَلَّى ـ يَعْنِي الْعَصْرَ ـ بَعْدَ مَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ، ثُمَّ صَلَّى بَعْدَهَا الْمَغْرِبَ.
ஜாபிர் பின் அப்துல்லாஹ் (ரழி) அறிவித்தார்கள்:
அல்-கந்தக் (அகழ்) தினத்தன்று, உமர் பின் அல்-கத்தாப் (ரழி) நபி (ஸல்) அவர்களிடம் சென்று, "அல்லாஹ்வின் தூதரே (ஸல்)! அல்லாஹ்வின் மீது ஆணையாக, சூரியன் மறையும் வரை என்னால் (அஸர்) தொழ முடியவில்லை" என்று கூறினார்கள்.
நோன்பு நோற்றவர் இஃப்தார் (தமது உணவை உட்கொண்ட) நேரத்தில் உமர் (ரழி) இதை நபி (ஸல்) அவர்களிடம் கூறினார்கள்.
நபி (ஸல்) பின்னர் புத்ஹானுக்குச் சென்றார்கள், நானும் அவர்களுடன் இருந்தேன்.
அவர்கள் (ஸல்) உளூச் செய்து, சூரியன் மறைந்த பிறகு அஸர் தொழுகையையும், பின்னர் மஃரிப் தொழுகையையும் தொழுதார்கள்.
ஜாபிர் பின் அப்துல்லாஹ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
கந்தக் அகழ் போரின் நாளில் உமர் (ரழி) அவர்கள் குறைஷி இறைமறுப்பாளர்களை சபித்தவர்களாக வந்து, "அல்லாஹ்வின் தூதரே (ஸல்)! நான் இன்னும் அஸர் தொழுகையை நிறைவேற்றவில்லை, சூரியனும் அஸ்தமித்துவிட்டது" என்று கூறினார்கள். நபி (ஸல்) அவர்கள், "அல்லாஹ்வின் மீது ஆணையாக! நானும் இன்னும் தொழுகையை நிறைவேற்றவில்லை" என்று பதிலளித்தார்கள். பிறகு நபி (ஸல்) அவர்கள் புத்ஹான் சென்று, உளூ செய்து, சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு அஸர் தொழுகையை நிறைவேற்றி, அதன்பின் மஃரிப் தொழுகையை நிறைவேற்றினார்கள்.
حَدَّثَنَا الْمَكِّيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، حَدَّثَنَا هِشَامٌ، عَنْ يَحْيَى، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ ـ رضى الله عنه ـ جَاءَ يَوْمَ الْخَنْدَقِ بَعْدَ مَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ جَعَلَ يَسُبُّ كُفَّارَ قُرَيْشٍ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا كِدْتُ أَنْ أُصَلِّيَ حَتَّى كَادَتِ الشَّمْسُ أَنْ تَغْرُبَ. قَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم وَاللَّهِ مَا صَلَّيْتُهَا فَنَزَلْنَا مَعَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم بُطْحَانَ، فَتَوَضَّأَ لِلصَّلاَةِ وَتَوَضَّأْنَا لَهَا، فَصَلَّى الْعَصْرَ بَعْدَ مَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ، ثُمَّ صَلَّى بَعْدَهَا الْمَغْرِبَ.
ஜாபிர் பின் அப்துல்லாஹ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
உமர் பின் அல்-கத்தாப் (ரழி) அவர்கள் அல்-கந்தக் தினத்தன்று சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு வந்தார்கள், மேலும் அவர்கள் குறைஷிக் காஃபிர்களைத் திட்டிக்கொண்டே, "அல்லாஹ்வின் தூதரே (ஸல்)! சூரியன் அஸ்தமிக்கும் வரை என்னால் (`அஸர்) தொழுகையை நிறைவேற்ற முடியவில்லை" என்று கூறினார்கள். நபி (ஸல்) அவர்கள், "அல்லாஹ்வின் மீது ஆணையாக, நான் இந்த (அதாவது `அஸர்) தொழுகையை நிறைவேற்றவில்லை" என்று கூறினார்கள். எனவே நாங்கள் நபி (ஸல்) அவர்களுடன் புத்ஹானுக்கு இறங்கிச் சென்றோம், அங்கு அவர்கள் தொழுகைக்காக உளூச் செய்தார்கள், பின்னர் நாங்களும் அதற்காக உளூச் செய்தோம். பின்னர் அவர்கள் `அஸர் தொழுகையை சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு நிறைவேற்றினார்கள், அதன்பிறகு அவர்கள் மஃரிப் தொழுகையை நிறைவேற்றினார்கள்.
وَحَدَّثَنِي أَبُو غَسَّانَ الْمِسْمَعِيُّ، وَمُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، عَنْ مُعَاذِ بْنِ هِشَامٍ، - قَالَ أَبُو غَسَّانَ حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ هِشَامٍ، - حَدَّثَنِي أَبِي، عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ، قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ، يَوْمَ الْخَنْدَقِ جَعَلَ يَسُبُّ كُفَّارَ قُرَيْشٍ وَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَاللَّهِ مَا كِدْتُ أَنْ أُصَلِّيَ الْعَصْرَ حَتَّى كَادَتْ أَنْ تَغْرُبَ الشَّمْسُ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَوَاللَّهِ إِنْ صَلَّيْتُهَا . فَنَزَلْنَا إِلَى بُطْحَانَ فَتَوَضَّأَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَتَوَضَّأْنَا فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْعَصْرَ بَعْدَ مَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ ثُمَّ صَلَّى بَعْدَهَا الْمَغْرِبَ .
ஜாபிர் இப்னு அப்துல்லாஹ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்: உமர் இப்னு அல்-கத்தாப் (ரழி) அவர்கள் அகழ் (கந்தக்) போரின் நாளில் குறைஷி இணைவைப்பாளர்களை சபித்துக் கொண்டிருந்தார்கள். (அவர்கள் நபி (ஸல்) அவர்களிடம் வந்து) கூறினார்கள்:
அல்லாஹ்வின் தூதரே, அல்லாஹ்வின் மீது சத்தியமாக, சூரியன் மறையும் வரை என்னால் அஸர் தொழுகையை தொழ முடியவில்லை. இதைக் கேட்டதும் அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்: அல்லாஹ்வின் மீது சத்தியமாக நானும் அதை (அஸர் தொழுகையை) தொழவில்லை. எனவே நாங்கள் ஒரு பள்ளத்தாக்குக்கு சென்றோம். அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் உளூச் செய்தார்கள், நாங்களும் உளூச் செய்தோம், பின்னர் அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் சூரியன் மறைந்த பிறகு அஸர் தொழுகையை தொழுதார்கள், பின்னர் அதன்பிறகு மஃரிப் தொழுகையை தொழுதார்கள்.
وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، بُنْدَارٌ حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ هِشَامٍ، حَدَّثَنِي أَبِي، عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ، حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ، قَالَ يَوْمَ الْخَنْدَقِ وَجَعَلَ يَسُبُّ كُفَّارَ قُرَيْشٍ قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا كِدْتُ أُصَلِّي الْعَصْرَ حَتَّى تَغْرُبَ الشَّمْسُ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَاللَّهِ إِنْ صَلَّيْتُهَا . قَالَ فَنَزَلْنَا بُطْحَانَ فَتَوَضَّأَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَتَوَضَّأْنَا فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم الْعَصْرَ بَعْدَ مَا غَرَبَتِ الشَّمْسُ ثُمَّ صَلَّى بَعْدَهَا الْمَغْرِبَ . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
ஜாபிர் பின் அப்துல்லாஹ் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
"அல்-கந்தக் (அகழ் யுத்த) நாளில், உமர் பின் அல்-கத்தாப் (ரழி) அவர்கள் குறைஷிக் காஃபிர்களைச் சபித்தவர்களாக வந்து கூறினார்கள்: 'அல்லாஹ்வின் தூதரே (ஸல்)! சூரியன் அஸ்தமிக்கும் வரை என்னால் அஸர் தொழுகையை நிறைவேற்ற முடியவில்லை.' நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்: 'அல்லாஹ்வின் மீது ஆணையாக! நானும் தொழுகையை நிறைவேற்றவில்லை.' எனவே, அவர் (ஜாபிர் (ரழி)) கூறினார்கள்: "நாங்கள் புத்ஹான் என்ற இடத்திற்கு இறங்கினோம், அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் உளூச் செய்தார்கள், நாங்களும் உளூச் செய்தோம். அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் சூரியன் அஸ்தமித்த பிறகு அஸர் தொழுதார்கள், பின்னர் அதையடுத்து மஃரிப் தொழுதார்கள்.""