حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ، حَدَّثَنَا هَمَّامٌ، عَنْ قَتَادَةَ، عَنْ أَبِي الْخَلِيلِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَارِثِ، عَنْ حَكِيمِ بْنِ حِزَامٍ ـ رضى الله عنه ـ عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ الْبَيِّعَانِ بِالْخِيَارِ مَا لَمْ يَفْتَرِقَا . وَزَادَ أَحْمَدُ حَدَّثَنَا بَهْزٌ، قَالَ قَالَ هَمَّامٌ فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لأَبِي التَّيَّاحِ فَقَالَ كُنْتُ مَعَ أَبِي الْخَلِيلِ لَمَّا حَدَّثَهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَارِثِ بِهَذَا الْحَدِيثِ.
ஹகீம் இப்னு ஹிஸாம் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
நபிகள் நாயகம் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள், "விற்பவரும் வாங்குபவரும் பிரியாதிருக்கும் வரை (வியாபாரத்தை) உறுதிப்படுத்தவோ அல்லது ரத்து செய்யவோ உரிமை உண்டு."
حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا جَرِيرٌ، عَنْ مَنْصُورٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ ـ رضى الله عنها ـ قَالَتِ اشْتَرَيْتُ بَرِيرَةَ فَاشْتَرَطَ أَهْلُهَا وَلاَءَهَا، فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِلنَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ أَعْتِقِيهَا، فَإِنَّ الْوَلاَءَ لِمَنْ أَعْطَى الْوَرِقَ . فَأَعْتَقْتُهَا، فَدَعَاهَا النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم فَخَيَّرَهَا مِنْ زَوْجِهَا فَقَالَتْ لَوْ أَعْطَانِي كَذَا وَكَذَا مَا ثَبَتُّ عِنْدَهُ. فَاخْتَارَتْ نَفْسَهَا.
ஆயிஷா (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
நான் பரீராவை வாங்கினேன், ஆனால் அவருடைய எஜமானர்கள் அவருடைய வலா (உரிமை) தங்களுக்கே உரியது என்று நிபந்தனை விதித்தார்கள். நான் நபிகள் நாயகம் (ஸல்) அவர்களிடம் இது பற்றிக் கூறினேன். அவர்கள் (என்னிடம்), "அவரை விடுதலை செய்துவிடுங்கள், ஏனெனில் விலையைக் கொடுப்பவருக்கே அவருடைய வலா (உரிமை) உரியதாகும்" என்று கூறினார்கள். ஆகவே, நான் அவரை விடுதலை செய்தேன். நபிகள் நாயகம் (ஸல்) அவர்கள் பரீராவை அழைத்து, அவருடைய கணவருடன் தொடர்ந்து வாழ்வதா அல்லது அவரைப் பிரிந்துவிடுவதா என்று அவருக்குத் தேர்வு செய்யும் உரிமையைக் கொடுத்தார்கள். அவர், "அவர் எனக்கு எவ்வளவுதான் பணம் கொடுத்தாலும், நான் அவருடன் இருக்க மாட்டேன்" என்று கூறினாள், ஆகவே, அவர் தம் கணவரைவிடத் தம் சுதந்திரத்தையே தேர்ந்தெடுத்தாள்.
حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ، أَخْبَرَنَا جَرِيرٌ، عَنْ مَنْصُورٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ، عَنِ الأَسْوَدِ، عَنْ عَائِشَةَ ـ رضى الله عنها ـ قَالَتِ اشْتَرَيْتُ بَرِيرَةَ فَاشْتَرَطَ أَهْلُهَا وَلاَءَهَا، فَذَكَرَتْ ذَلِكَ لِلنَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ أَعْتِقِيهَا فَإِنَّ الْوَلاَءَ لِمَنْ أَعْطَى الْوَرِقَ . قَالَتْ فَأَعْتَقْتُهَا ـ قَالَتْ ـ فَدَعَاهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَخَيَّرَهَا مِنْ زَوْجِهَا فَقَالَتْ لَوْ أَعْطَانِي كَذَا وَكَذَا مَا بِتُّ عِنْدَهُ. فَاخْتَارَتْ نَفْسَهَا.
அல்-அஸ்வத் (ரழி) அறிவித்தார்கள்:
ஆயிஷா (ரழி) கூறினார்கள், "நான் பரீராவை வாங்கினேன், அவளுடைய எஜமானர்கள் வலா உரிமை தங்களுக்கே உரியது என்று நிபந்தனை விதித்தார்கள்." ஆயிஷா (ரழி) அதை நபி (ஸல்) அவர்களிடம் குறிப்பிட்டார்கள், அவர்கள் கூறினார்கள், "அவளை விடுதலை செய்யுங்கள், ஏனெனில், வலா உரிமை வெள்ளியைக் கொடுப்பவருக்கே (அதாவது, அடிமையை விடுதலை செய்வதற்கான விலையை செலுத்துபவருக்கே) உரியது." ஆயிஷா (ரழி) மேலும் கூறினார்கள், "ஆகவே, நான் அவளை விடுதலை செய்தேன். அதன் பிறகு, நபி (ஸல்) அவர்கள் பரீராவை அழைத்து, அவளுடைய கணவனிடம் திரும்பிச் செல்வதா வேண்டாமா என்ற உரிமையை அவளுக்கு வழங்கினார்கள். அவள் கூறினாள், "அவர் எனக்கு இவ்வளவு இவ்வளவு (பணம்) கொடுத்தாலும் நான் அவருடன் தங்க மாட்டேன்." எனவே, அவள் தன்னையே தேர்ந்தெடுத்துக் கொண்டாள் (அதாவது, தன் கணவனிடம் திரும்பிச் செல்ல மறுத்துவிட்டாள்)."
இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள்: அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
இருவர் ஒரு வியாபாரத்தில் ஈடுபடும்போது, அவர்கள் பிரியாமலும் (வியாபாரம் நடந்த) இடத்தில் ஒன்றாக இருக்கும் வரையிலும் அவர்கள் ஒவ்வொருவருக்கும் அதை ரத்து செய்யும் உரிமை உண்டு; அல்லது அவர்களில் ஒருவர் மற்றவருக்கு (அந்த வியாபாரத்தை ரத்து செய்யும்) உரிமையை வழங்கினால். ஆனால், ஒருவர் மற்றவருக்கு (வியாபாரத்தை ரத்து செய்யும்) விருப்ப உரிமையை அளித்தால், அந்த வியாபாரம் இந்த நிபந்தனையின் பேரில் (அதாவது, ஒருவருக்கு வியாபாரத்தை ரத்து செய்யும் உரிமை உண்டு என்ற நிபந்தனையின் பேரில்) செய்யப்பட்டு, அது இறுதியாகிவிடும். மேலும், அவர்கள் வியாபாரம் செய்த பிறகு பிரிந்துவிட்டாலும், அவர்களில் யாரும் அதை ரத்து செய்யவில்லை என்றால், அப்போதும் அந்த வியாபாரம் இறுதியானதாகும்.
அப்துல்லாஹ் இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் அல்லாஹ்வின் தூதர் (ஸல்) அவர்கள் இவ்வாறு கூறினார்கள் என்று அறிவித்தார்கள்:
இருவர் ஒரு கொடுக்கல் வாங்கலில் ஈடுபடும்போது, அவர்கள் பிரியாத வரை அவர்கள் ஒவ்வொருவருக்கும் அதை ரத்து செய்ய உரிமை உண்டு; அல்லது, அவர்களது கொடுக்கல் வாங்கல் ஒருவருக்கொருவர் (ஒரு நிபந்தனையாக) ரத்து செய்யும் உரிமையை வழங்கினால், மேலும் அவர்களுடைய அக்கொடுக்கல் வாங்கல், அதனை ரத்து செய்வதற்கான விருப்ப உரிமையைக் கொண்டிருந்தால், அந்தக் கொடுக்கல் வாங்கல் உறுதியானதாகிவிடும்.
இப்னு அபீ உமர் அவர்கள் கூடுதலாக அறிவித்ததாவது: இப்னு உமர் (ரழி) அவர்கள் ஒருவருடன் ஒரு கொடுக்கல் வாங்கலில் ஈடுபடும்போதெல்லாம், அதை முறித்துக்கொள்ளும் எண்ணம் (அவர்களுக்கு) இல்லையென்றால், அவர்கள் சிறிது தூரம் நடந்து சென்று பின்னர் அவரிடம் திரும்புவார்கள்.