حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عِيسَى، حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ، قَالَ أَخْبَرَنِي عَمْرُو بْنُ الْحَارِثِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ نَوْفَلٍ الْقُرَشِيِّ، أَنَّهُ سَأَلَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ فَقَالَ قَدْ حَجَّ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم فَأَخْبَرَتْنِي عَائِشَةُ ـ رضى الله عنها ـ أَنَّهُ أَوَّلُ شَىْءٍ بَدَأَ بِهِ حِينَ قَدِمَ أَنَّهُ تَوَضَّأَ ثُمَّ طَافَ بِالْبَيْتِ ثُمَّ لَمْ تَكُنْ عُمْرَةً، ثُمَّ حَجَّ أَبُو بَكْرٍ ـ رضى الله عنه ـ فَكَانَ أَوَّلَ شَىْءٍ بَدَأَ بِهِ الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ ثُمَّ لَمْ تَكُنْ عُمْرَةً. ثُمَّ عُمَرُ ـ رضى الله عنه ـ مِثْلُ ذَلِكَ. ثُمَّ حَجَّ عُثْمَانُ ـ رضى الله عنه ـ فَرَأَيْتُهُ أَوَّلُ شَىْءٍ بَدَأَ بِهِ الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ ثُمَّ لَمْ تَكُنْ عُمْرَةٌ، ثُمَّ مُعَاوِيَةُ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ، ثُمَّ حَجَجْتُ مَعَ أَبِي الزُّبَيْرِ بْنِ الْعَوَّامِ، فَكَانَ أَوَّلَ شَىْءٍ بَدَأَ بِهِ الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ، ثُمَّ لَمْ تَكُنْ عُمْرَةٌ، ثُمَّ رَأَيْتُ الْمُهَاجِرِينَ وَالأَنْصَارَ يَفْعَلُونَ ذَلِكَ، ثُمَّ لَمْ تَكُنْ عُمْرَةٌ، ثُمَّ آخِرُ مَنْ رَأَيْتُ فَعَلَ ذَلِكَ ابْنُ عُمَرَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُضْهَا عُمْرَةً، وَهَذَا ابْنُ عُمَرَ عِنْدَهُمْ فَلاَ يَسْأَلُونَهُ، وَلاَ أَحَدٌ مِمَّنْ مَضَى، مَا كَانُوا يَبْدَءُونَ بِشَىْءٍ حَتَّى يَضَعُوا أَقْدَامَهُمْ مِنَ الطَّوَافِ بِالْبَيْتِ، ثُمَّ لاَ يَحِلُّونَ، وَقَدْ رَأَيْتُ أُمِّي وَخَالَتِي، حِينَ تَقْدَمَانِ لاَ تَبْتَدِئَانِ بِشَىْءٍ أَوَّلَ مِنَ الْبَيْتِ، تَطُوفَانِ بِهِ، ثُمَّ لاَ تَحِلاَّنِ. وَقَدْ أَخْبَرَتْنِي أُمِّي، أَنَّهَا أَهَلَّتْ هِيَ وَأُخْتُهَا وَالزُّبَيْرُ وَفُلاَنٌ وَفُلاَنٌ بِعُمْرَةٍ، فَلَمَّا مَسَحُوا الرُّكْنَ حَلُّوا.
முஹம்மது பின் `அப்துர்-ரஹ்மான் பின் நவ்ஃபல் அல்-குரஷி அவர்கள் அறிவித்தார்கள்:
நான் `உர்வா பின் அஸ்-ஸுபைர் அவர்களிடம் (நபி (ஸல்) அவர்களின் ஹஜ்ஜைப் பற்றி) கேட்டேன். `உர்வா அவர்கள் பதிலளித்தார்கள், "ஆயிஷா (ரழி) அவர்கள் அறிவித்தார்கள், 'நபி (ஸல்) அவர்கள் மக்காவை அடைந்தபோது, அவர்கள் முதலில் தொடங்கியது உளூ செய்வதுதான், பின்னர் அவர்கள் கஃபாவை தவாஃப் செய்தார்கள், மேலும் அவர்களின் நோக்கம் `உம்ரா மட்டும் அல்ல (ஆனால் ஹஜ் மற்றும் `உம்ரா ஒன்றாக).' "
பின்னர் அபூபக்கர் (ரழி) அவர்கள் ஹஜ் செய்தார்கள், அவர்கள் முதலில் தொடங்கியது கஃபாவை தவாஃப் செய்வதுதான், அது `உம்ரா மட்டும் அல்ல (ஆனால் ஹஜ் மற்றும் `உம்ரா ஒன்றாக). பின்னர் `உமர் (ரழி) அவர்களும் அவ்வாறே செய்தார்கள். பின்னர் `உஸ்மான் (ரழி) அவர்கள் ஹஜ் செய்தார்கள், அவர்கள் முதலில் தொடங்கியது கஃபாவை தவாஃப் செய்வதுதான், அது `உம்ரா மட்டும் அல்ல. பின்னர் முஆவியா (ரழி) அவர்களும் `அப்துல்லாஹ் பின் `உமர் (ரழி) அவர்களும் அவ்வாறே செய்தார்கள். நான் இப்னு அஸ்-ஸுபைர் (ரழி) அவர்களுடன் ஹஜ் செய்தேன், அவர்கள் முதலில் தொடங்கியது கஃபாவை தவாஃப் செய்வதுதான், அது `உம்ரா மட்டும் அல்ல, (ஆனால் ஹஜ் மற்றும் `உம்ரா ஒன்றாக). பின்னர் முஹாஜிர்கள் (குடிபெயர்ந்தவர்கள்) மற்றும் அன்சாரிகள் அவ்வாறே செய்வதை நான் கண்டேன், அது `உம்ரா மட்டும் அல்ல. நான் அவ்வாறே செய்வதைக் கண்ட கடைசி நபர் இப்னு `உமர் (ரழி) அவர்கள்தான், மேலும் அவர்கள் முதல் `உம்ராவை முடித்த பிறகு மற்றொரு `உம்ராவைச் செய்யவில்லை. இப்போது இதோ இப்னு `உமர் (ரழி) அவர்கள் மக்களிடையே இருக்கிறார்கள்! அவர்கள் அவரிடமோ அல்லது முந்தையவர்களில் யாரிடமோ கேட்பதில்லை. இந்த மக்கள் அனைவரும், மக்காவிற்குள் நுழையும்போது, கஃபாவை தவாஃப் செய்யாமல் எதையும் தொடங்க மாட்டார்கள், மேலும் தங்கள் இஹ்ராமை முடிக்க மாட்டார்கள். நிச்சயமாக, என் தாயும் என் அத்தையும், மக்காவிற்குள் நுழையும்போது கஃபாவை தவாஃப் செய்வதற்கு முன்பு எதையும் செய்யாமல் இருப்பதையும், அவர்கள் தங்கள் இஹ்ராமை முடிக்காமல் இருப்பதையும் நான் கண்டேன். மேலும் என் தாய் எனக்கு அறிவித்தார்கள், அவரும், அவருடைய சகோதரியும், அஸ்-ஸுபைர் (ரழி) அவர்களும், மற்றும் இன்னின்ன நபர்களும் `உம்ராவுக்காக இஹ்ராம் அணிந்திருந்தார்கள், மேலும் மூலையில் (கருப்புக் கல்) தங்கள் கைகளைத் தடவிய பிறகு (அதாவது தங்கள் `உம்ராவை முடித்த பிறகு) அவர்கள் தங்கள் இஹ்ராமை முடித்துக்கொண்டார்கள்."